10 października 2018
do konsultacji

Zmiana POŚ – ochrona środowiska przed hałasem

ŹRÓDŁO DOKUMENTU

Podstawa prawna

• Dyrektywa Komisji (UE) 2015/996 z dnia 19 maja 2015 r. ustanawiająca wspólne metody oceny hałasu zgodnie z dyrektywą 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej: dyrektywa 2015/996),
• Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. (dalej: dyrektywa 2002/49/WE),
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (POŚ)odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku 

Historia

• Projekt
• Uzasadnienie
• OSR

Konsultacje społeczne

Konsultacje społeczne projektu zmiany POŚ zostały ogłoszone prawdopodobnie 10 października 2018 roku (jest to data dodania dokumentu do RCL, na samym dokumencie data jest niewidoczna) .
Na zgłaszanie uwag wyznaczono 14 dniowy termin (do 25 października 2018 roku), uzasadniając jego skrócenie koniecznością pilnego wprowadzenia do prawa krajowego zapisów dyrektywy 2015/996.
Podczas konsultacji uwagi i wnioski można zgłaszać na adres magdalena.piatek@mos.gov.pl

UWAGI ZGŁOSZONE PRZEZ ORGANIZACJE POZARZĄDOWE

• uwagi Ligi Walki z Hałasem
• uwagi Stowarzyszenia Ciche Niebo Nad Warszawą

Zgodnie z uzasadnieniem projektu zmiany ustawy, była ona uzasadniona ze względu na:

1. konieczność transpozycji dyrektywy 2015/996,
2. usunięcie uchybień transpozycji dyrektywy 2002/49 WE, a to:
a. nieprawidłowego ustalenia zakresu obowiązku sporządzania programów ochrony środowiska przed hałasem: na gruncie art. 119 POŚ obowiązek ten dotyczy jedynie terenów, na których poziom hałasu przekracza poziom dopuszczalny, podczas gdy zgodnie z dyrektywą powinien on obejmować również tereny, na których poziom hałasu nie jest przekroczony oraz obszary ciche,
b. nieprawidłowej definicji wskaźników hałasu (w art. 112a pkt 1 POŚ) – nie zawierającej odwołań do normy ISO 1996-2:1987 oraz definicji roku.
3. konieczność uszczegółowienia przepisów dot. procesu mapowania akustycznego,
4. konieczność uszczegółowienia przepisów na rzecz zapewnienia właściwych warunków akustycznych w budynkach usytuowanych na terenach zamkniętych (przeznaczonych do działalności produkcyjnej, składowania i magazynowania) oraz na granicy pasa drogowego lub kolejowego (niezrealizowane w ostatecznej treści ustawy).

Dotychczasowy system ochrony środowiska przed hałasem został oceniony negatywnie, a do najważniejszych wad zaliczono:

• dużą liczbę podmiotów zobowiązanych do sporządzania map akustycznych,
• różna jakość map sporządzanych w trybie prawa zamówień publicznych przez wykonawców, którzy nie mają wystarczającej wiedzy do ich poprawnego sporządzania,
• dublowanie się map sporządzanych przez różne podmioty (np. przez zarządzającego główną linią kolejowa i przez starostę w ramach mapy dla aglomeracji),
• brak ujednoliconych metod sporządzania map,
• brak instrumentów prawnych wpływających na terminowość sporządzania programów,
• brak instrumentów kontrolnych i sankcji za niewypełnianie zobowiązań przez zobowiązane podmioty,
• brak podejścia systemowego na poziomie krajowym pozwalającego na pełną integrację i uporządkowanie danych pochodzących z map i programów.

W związku z powyższym, omawianą nowelizacją w ustawie POŚ wprowadzono następujące istotne zmiany:

1. Zdefiniowano dwa nowe pojęcia:

Art. 3 pkt 30a: ”program ochrony środowiska przed hałasem – rozumie się przez to program sporządzany na potrzeby zarządzania emisją i skutkami hałasu, w tym w celu zmniejszenia hałasu” (dawny art. 119 POŚ).
Art. 3 pkt 35a: ”strategiczna mapa hałasu – rozumie się przez to mapę sporządzoną do celów całościowej oceny narażenia na hałas z różnych źródeł na danym terenie albo do celów sporządzania ogólnych prognoz dla danego terenu” (wcześniej funkcjonowało pojęcie „mapy akustycznej”).

2. Zgodnie ze znowelizowanym art. 73 POŚ, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu uwzględnia się w szczególności również ograniczenia wynikające ze strategicznych map hałasu.

3. Rozbudowie ulega cały Dział V POŚ „Ochrona przed hałasem”, w którym zawarto poprawione przepisy dotyczące ujednoliconych metod oceny hałasu. W rezultacie,dyrektywa 2015/996 w zakresie określającym metody oceny hałasu będzie miała zastosowanie wprost.

4. Zgodnie z art. 117 ust. 1, podmiotem odpowiedzialnym za ocenę stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian jest Główny Inspektor Ochrony Środowiska (w ramach państwowego monitoringu środowiska – wcześniej brak było wskazania podmiotu odpowiedzialnego).

5. Dodano art. 117a i art. 117b, w których określono obowiązki określonych podmiotów polegające na przekazywaniu danych identyfikujących w celu sporządzenia strategicznych map hałasu, na określonych warunkach („Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska co 5 lat, do dnia 31 stycznia, za rok poprzedni, w postaci arkuszy kalkulacyjnych i zbiorów danych przestrzennych za pomocą elektronicznego formularza udostępnionego w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska”). A także określono szczegółowo procedurę związana z przekazywaniem danych do Komisji Europejskiej.

6. Zmieniono brzmienie art. 118, w którym określono szczegółowy sposób sporządzania strategicznych map hałasu, ich cel, odpowiedzialne podmioty, termin oraz dokonywanie aktualizacji. Z kolei w at. 118a określa sposób przekazywania map do innych podmiotów nadzorujących.

7. Uchylono art. 119 i dodano art. 119a, zgodnie z którym, za opracowanie programu ochrony środowiska przed hałasem dla obszaru województwa (w formie uchwały sejmiku) jest odpowiedzialny marszałek województwa (wcześniej program tworzono jedynie dla terenu, na którym poziom hałasu przekraczał poziom dopuszczalny, a kompetencje były podzielone pomiędzy rade powiatu i sejmik województwa). Z kolei, w art. 120 określono obowiązki marszałka województwa w zakresie uchwalania programu i przekazywania go organowym nadzorczym (GIOŚ). Warto podkreślić, że w nowelizacji ujęto obowiązek przygotowania streszczenia programu w języku niespecjalistycznym (wcześniej było to przygotowywane na zasadzie dobrowolności).

8. Dodano przesłankę obligatoryjnej odmowy wydania pozwolenia w art. 186 – ze względu na niezgodność z programem ochrony środowiska przed hałasem.

9. W tytule V POŚ „Środki finansowo-prawne” w dziale III „administracyjne kary pieniężne” dodano rozdział 6 „Kary pieniężne za uchybienia w zakresie sporządzania strategicznych map hałasu oraz programów ochrony środowiska przed hałasem” mające na celu wzmocnienia terminowości wykonywania zobowiązań przez podmioty zobowiązane do sporządzania map i programów.

Harmonogram:

• pierwsze strategiczne mapy hałasu powinny być sporządzone w terminie do dnia 30 czerwca 2022 r. (do tego dnia zachowują moc mapy akustyczne których termin sporządzenia przypadał na dzień 30 czerwca 2017 r),
• pierwszy program ochrony środowiska przed hałasem powinien być uchwalony przez sejmik województwa do 18 lipca 2024 roku (do tego dnia zachowują moc programy ochrony środowiska przed hałasem, których termin uchwalenia przypadał na dzień 18 lipca 2018 r.)